Opinie van de Week: KNVB heeft de plicht het probleem van kunstgras op te lossen

Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Het verzet tegen kunstgras in het betaalde voetbal zwelt met de dag aan. De toch al felle discussie over het (ongelijke) spel op deze plastic ondergrond verzamelt steeds meer voorstanders voor directe verwijdering uit in elk geval de Eredivisie, waar liefst zeven clubs het gras hebben afgezworen. In de Jupiler League voelden niet minder dan elf deelnemers zich gedwongen een dergelijke goedkopere mat aan te schaffen.

Geen ander land telt zoveel kunstgras als Nederland

Het buitenland snapt werkelijk niets van deze aantallen. Geen enkel ander land telt zoveel kunstgras. Noorwegen kent nog vier voorbeelden, Zweden drie en België slechts één (St. Truiden). Grootmachten als Engeland, Spanje, Duitsland en Italië vereren gras als heilige relikwieën uit de oudheid.

Kunstgras heeft nogal wat aanwijsbare nadelen. Toppers, nationaal en internationaal, gruwen van een wedstrijd onder deze omstandigheden. Het is bekend dat Feyenoords topscorer Nicolai Jörgensen dolgraag een wedstrijd bij bijvoorbeeld Excelsior zou willen overslaan. Dit weekeinde was hij ook weer totaal onzichtbaar op Woudestein. Maar ook Klaas-Jan Huntelaar, jaren verwend in de Bundesliga, laat zich negatief uit over de wonderlijke deling in de Eredivisie.

Volgende morgen moeite met opstaan na duel op kunstgras

Trainer Alex Pastoor bekende onlangs dat sommige spelers een aanbieding van Sparta simpel afslaan, omdat ze geen trek hebben in het dagelijkse gehannes op kunstgras. Ook buitenlanders weigeren om die reden soms een transfer naar Nederland. Dat is zorgelijk en één van de vele argumenten voor een definitieve evaluatie van dit middel. Al even opmerkelijk was de bekentenis van Daphne Koster in het tv-programma van Studio Voetbal. Ze vertelde dat ze na elke wedstrijd op kunstgras de volgende morgen moeite had met opstaan vanwege pijnlijke knieën en benen. De meeluisterende Pierre van Hooijdonk voegde daar nog aan toe dat hij alleen op gras zijn befaamde vrije trappen met voldoende effect kon laden.

De bedenkelijke anekdotes vallen stilaan te bundelen in een lijvig document. Er is sinds kort zelfs een manifest in omloop onder de veelzeggende titel: Kappen met Kunstgras. Al die zeker terechte kritiek ontlokt ook een enkel tegengeluid, zoals van Ferry de Haan, algemeen directeur van Excelsior. Hij wordt een beetje moe van de oplaaiende storm en somt daarbij de alom bekende overwegingen op, waarom zijn werkgever niet langer meer op echt gras kon doorgaan.

Clubs overleven dankzij kunstgras

Het is waar: het kost Excelsior zo’n vijf ton (een half miljoen) meer op jaarbasis om het kunstgras uit het stadion te verjagen. Geld noodzaakte ook elders tot deze ongewenste verandering van speelveld. Gras vergt inderdaad veel meer (duur) onderhoud en kan ook tot een schier onbespeelbaar knollenveld worden omgewoeld. Puur financieel kunnen sommige clubs alleen meer overleven op nep-gras.

Hoe dan ook, het is al lang de hoogste tijd dat de KNVB zich dit hete en actuele onderwerp aantrekt en zich gaat inzetten voor een diepgaande analyse van spelen op kunstgras. Het kan best zijn dat het net zoveel blessures veroorzaakt als gezond gras. Maar onderbouw die stelling dan wat breder en onderzoek zo uitgebreid en neutraal mogelijk alle facetten. Het gaat in dit geval niet zo zeer om het dwingende bewijs dat het verval van het vaderlandse clubvoetbal deels is te wijten aan het vermaledijde kunstgras. Welk rapport ook kan dat nimmer tegenspreken, omdat het spel wel degelijk beperkingen kent. Niet voor niets wordt het vergeleken met zaalvoetbal. De bal gedraagt zich minder flexibel dan op gras. Daphne Koster, verdediger van origine, repte bovendien over haar rem op slidings. Het is absoluut onzin om te stellen dat het verschil in de aard van de wedstrijden heus wel meevalt. Zeker op droog kunstgras zijn de bezwaren opvallend zichtbaar.

De KNVB krijgt op korte termijn een totaal nieuwe Raad van Commissarissen, met Jan Smit als voorzitter. Met de benoeming van Eric Gudde, dan weg bij Feyenoord, als directeur betaald voetbal in Zeist als volgende zet. Dit gezelschap moet zich voor alles sterk maken voor de oplossing van stoppen met spelen op kunstgras.

LEX MULLER