Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Als een laatste protest stortte een tropische regenbui zich op de huldiging van de wereldkampioen. Een doordringend signaal van afkeuring over tal van gebeurtenissen op het WK in Rusland. Met meer dieptepunten dan hoogtepunten, met te weinig onvergetelijke herinneringen. En met een winnaar, die ook al meer kritiek dan lof oogstte voor het bedroevend zuinige spel.

Zwak toernooi

Al met al was het een zwak toernooi. Af en toe spannend, vooral in slotfases van wedstrijden. Waar het negativisme te vaak zegevierde, met een defensieve tactiek en compacte verdedigingen. Waar ploegen data benutten om tegenstanders grondig te analyseren en op die wijze te bezuinigen op mogelijk spektakel. Waar sterren doofden en de ontdekking van nieuwe helden mislukte. Kortom, een evenement dat qua teneur aansloot bij het EK van twee jaar terug in Frankrijk.

In al die sombere duisternis twinkelde gelukkig ook een enkele positieve ontwikkeling. Daar stormde Kroatië ineens uit het niets naar voren. Een natie met krap 4,2 miljoen inwoners, maar gezegend met een weergaloze mentaliteit. De verliezer in de finale spotte met allerlei wetten, regels en gewoontes in het huidige voetbal. Puur op karakter vocht de nummer twee zich elke keer weer naar de overwinning.

Kroatië bewees dat het principe van mouwen opstropen en tot het einde doorgaan wel degelijk rendeert. Waarom ingraven en tegenhouden? Het was de schaarse winst van dit WK, dat weliswaar zonder beloning bleef maar dat de harten stal van miljoenen liefhebbers. Primitief misschien, maar het team van Luka Modric, Ivan Rakitic, Mario Mandzukic en Iwan Perisic ontpopte zich tot de lieveling van het neutrale publiek.

Rakitic symboliseerde de oerkracht van Kroatië

Natuurlijk had bondscoach Zlatko Dalic de beschikking over een talentrijke generatie met absolute kwaliteit. Anders dan de Franse machine beleefde Kroatië plezier aan zijn duels. Middenvelder Rakitic volbracht dit seizoen in totaal 76 wedstrijden, ver over de limiet van 55. De vedette van Barcelona symboliseerde de oerkracht van een volk dat zich heeft ontworsteld aan de overheersing van Joegoslavië. Het weigerde op te geven, zelfs in de tweede helft van de eindstrijd, toen het laatste beetje energie opbrandde.

Kroatië leerde, hopelijk, vele trainers dat vechtlust absoluut loont en zelfs meer kan opleveren dan het geschuif met systemen als 3-5-2 of wat dan ook. Gewoon 4-3-3 en gaan. Tot voorbij het gaatje en indien nodig tot aan de penaltystip. De sympathie voor deze prestatie zal nog lang voortleven, met wellicht inspiratie voor zoekende landen als Nederland en Italië. In tegenstelling tot het bekroonde Frankrijk, dat als een sluipmoordenaar door het WK kroop.

Frankrijk imponeerde alleen tegen Argentinië

De winnaar heeft uiteindelijk altijd gelijk, maar het elftal van bondscoach Didier Deschamps straalde voornamelijk het verkeerde voorbeeld uit. Het had lak aan vertier en zette op de tekentafel de richting uit naar het goud van de beker. Uitgekookt, sluw, leep, maar ook uitgebalanceerd en zonder zwakke plekken. In feite imponeerde Frankrijk alleen tegen Argentinië, toen het ineens met 2-1 in het rood kwam te staan. Voor de rest spande het zich minimaal in, leunend achter het schaakbord.

Tegen Kroatië in de finale had het de steun nodig van de VAR, op zich een nuttig hulpmiddel maar nog verre van volmaakt. Liefst twintig keer bemoeide de video-ref zich met een spelsituatie, met over het algemeen een hoog percentage aan juiste verbeteringen. Maar op het laatste moment ging het mis bij de onterechte vrije trap voor Antoine Griezmann en de strafschop wegens onduidelijk hands van Perisic. De arbitrage van de Argentijn Nestor Pitana oogde twijfelachtig en beïnvloedde deels de score.

Ook dat leerde het WK, dat doordenderde naar een record van 22 strafschoppen (exclusief de serie als ontknoping). Met name hands ontlokte bij herhaling verwarring en eist een verduidelijking van het reglement. Maar met Kroatië zal het experiment met de VAR stellig langer beklijven dan de vlakke presentatie van Frankrijk als wereldkampioen……

LEX MULLER