Opinie van de Week: De VAR vervreemdt zich meer en meer van het oorspronkelijke doel

Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Steeds verder verwijderd de VAR zich van de oorspronkelijke functie in het voetbal. De video-referee diende de arbiter van dienst louter te behoeden voor al te grove fouten. En meer nog te beschermen tegen echte blunders. Maar verkeerd gebruik heeft het middel inmiddels gedevalueerd tot een bron van ergernis, verwarring en willekeur. De voorbeelden dienen zich wekelijks aan, en niet alleen op de Nederlandse velden.

In Engeland is men al klaar met de VAR

In Engeland is het publiek al lang afgeknapt op de bemoeienis van de VAR. Tegen Tottenham Hotspur werd Sheffield United om een onverklaarbare reden een doelpunt onthouden. Het oponthoud duurde ruim vier minuten, maar de vreemde beslissing echode door tot ver na het einde van het gelijke spel. De scheidsrechters in de Premier League hebben steeds sterker de neiging het hulpje achter het scherm te negeren en ronduit te boycotten.

Vooral bij hands in het strafschopgebied kan de kijker de consequenties niet meer bevatten. Was het nou werkelijk strafbaar waaraan Joël Veltman zich in Londen bezondigde? En waarom werd de 5-4 van Chelsea alsnog geannuleerd? Dat laatste is begrijpelijk uit te leggen, maar pookt de verwarring en irritatie alleen maar op. Het spel zou eerlijker worden met de VAR, luidde de plechtige belofte, maar zelfs dat staat regelmatig ter discussie.

Over de tweede gele kaart voor Veltman organiseerden de media allerlei polls onder de scheidsrechters. De ene fluitist deed de waarneming van Gianluca Rocchi af als foutief en te streng, een andere collega steunde daarentegen de Italiaan. In Nederland overheerste weliswaar de kritiek op het omstreden oordeel, maar in Engeland juist weer niet en sympathiseerde het korps met de lef van de arbiter op Stamford Bridge.

De trammelant over het dubbele rood voor de Ajacieden slokte meer dan vier minuten op. De arbitrage vergat ze bij te tellen voor de gebruikelijke extra tijd na negentig minuten. Mede door het herhaaldelijk stilleggen voor het overleg met de VAR beperkte de zuivere speeltijd van de historische thriller in Londen zich tot slechts 53 minuten. Ook dat ontpopt zich meer en meer als een storend minpunt van deze techniek. De toeschouwer krijgt nu wel enige informatie in het stadion, maar ook die service gaat weer ten koste van het regelmatige verloop.

Scheidsrechters niet gelukkig met wijziging spelregels

Scheidsrechters blijken ook niet bijster gelukkig met de wijziging in de spelregels bij hands van de aanvallende partij. Indien dat een doelpunt oplevert, kan en mag zo’n goal onder geen enkele beding tellen. Vandaar het schrappen van de 5-4 voor Chelsea. Domweg omdat voor de afronding van César Azpilicueta teamgenoot Tammy Abraham, toch al de schlemiel van de avond, de bal licht met de arm beroerde. In dat opzicht moest de weifelden Rocchi wel luisteren naar zijn landgenoot in de controlekamer.

Dat de video-referee ook in Engeland de scheidsrechter weigerde af te vallen, is helaas logisch en één van de vele weeffouten in het systeem. Richting de wedstrijd trok hij tijdens de vlucht en de voorbereiding broederlijk op met zijn mede-Italianen. De KNVB stimuleert ook dat samenzijn en toont zich een voorstander van zoveel mogelijk bijval vanachter de beeldschermen voor de observaties van het trio in de stadions. Niet erg slim, want waar blijft dan de noodzakelijke correctie? Denk eens terug aan de horrortackle van Steven Berghuis tijdens Feyenoord – AZ op Teun Koopmeiners. Geel in plaats van rood. In Zeist liet video-referee Danny Makkelie het geschutter van scheidsrechter Jochem Kamphuis in de Kuip achteloos begaan. Het is nog steeds een raadsel waarom hij die kaart niet van kleur aanpaste aan de ernst van de charge.

VAR maakt het voetbal niet direct eerlijk

De arbitrage heeft zelf inmiddels ook wel in de gaten dat de VAR het voetbal nou niet direct eerlijker maakt. Al die irritaties, te vaak verwarring en wel erg veel willekeur. Hoewel ze zich daar alleen in bedekte termen over willen uiten, wijzen ze voorzichtig naar de scheve ontwikkeling. Het lijkt er wel degelijk op dat de video-referee iets te dikwijls zit te vitten in dat zweetkamertje, in plaats van collega’s te vrijwaren van ergerlijke blunders….