Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Dure buitenlandse bureaus spenderen veel tijd en geld aan een (zinloze) zoektocht naar een modern model voor de competitie van de eredivisie. Maar waarom? Na een ware droomstart in de eerste ronde. Supporters in Amsterdam en Rotterdam zullen dat ongetwijfeld betwisten, maar in welk ander land druipen de eerste wedstrijden van zoveel spanning en sensatie als in Nederland, waar een promovendus uit een achtergebleven provincie zijn debuut kon optuigen met een zege.

Puntenverlies Ajax te wijten aan Ten Hag

De valse start van Ajax, met thuis een gelijkspel tegen Heracles, is puur te wijten aan trainer Erik ten Hag. Hij spaarde aanvankelijk vier basisspelers voor de return tegen Standard Luik. Naar zijn mening kan de brede en gelijkwaardige selectie dit soort mutaties met gemak opvangen. Een vreemde inschattingsfout, want met name de 20-jarige Kaj Sierhuis als debutant in de spits bewees bijna een uur lang het verschil tussen het eerste elftal en het team op het tweede niveau.

Na afloop begreep Ten Hag niets van de kritiek op zijn verkeerde wisselbeleid. Het tekent de trainer, die kennelijk weinig of niets aan bezwaren moest aanhoren van zijn collega’s in de technische staf. Hoe simpel was niet de goede oplossing, door gewoon met de vaste basis de tegenstander proberen op achterstand te zetten en pas dan een aantal krachten rust te gunnen. Het is en blijft een raadsel dat de tacticus de logische volgorde omdraaide. Het vergrootte tevens de twijfels over zijn wel vaker onverklaarbare optreden en gegoochel met de opstelling.

Natuurlijk is in deze fase van het nog zo prille seizoen geen enkele ploeg volledig ingespeeld. Maar juist daarom is het streven naar zoveel mogelijk een vaste basis noodzakelijk en hoe dan ook verplicht. PSV kwam redelijk overtuigend met het bewijs tegen een overigens futloos FC Utrecht. En Feyenoord bevestigde, sterker nog dan Ajax, op zijn beurt dat de behoefte aan een duidelijke formatie het gestuntel van de afgelopen dagen wellicht voor een deel had kunnen verijdelen.

Bekerwinst verdoezelde vorig jaar alles bij Feyenoord

Maar in Rotterdam verschuilt zich de oorzaak van de ellende dieper dan waar ook in de eredivisie. Volkomen terecht verzuchtte Willem van Hanegem dat ‘zijn’ Feyenoord zich al jaren eerder achteruit dan vooruit beweegt. Trainer Giovanni van Bronckhorst sleepte vijf prijzen binnen in de laatste drie jaar, waaronder de landstitel in 2017. Best een knappe prestatie, maar mogelijk hebben die successen ook te maken met de gestage neergang in kwaliteit van het nationale voetbal.

Welke speler heeft zich verbeterd in de Kuip? Het management investeerde na het kampioenschap liefst 26,5 miljoen aan versterkingen, een bijna onverantwoorde uitgave voor de eens zo rijke en machtige grootvorst uit Rotterdam. Maar Feyenoord eindigde als vierde, nog achter AZ, op 17 punten van PSV als nummer één. Het verdoezelde dat feit van vernedering door de bekerwinst, de tweede keer sinds 2016.

Johan Cruijff Schaal suste Feyenoord in slaap

Het veroveren van de Johan Cruijff Schaal bij PSV suste de leiding van Feyenoord nog wat dieper in slaap, waarna de schandalige nederlagen tegen Trencin en De Graafschap de heren ineens ruw met de waarheid confronteerden. Geen enkele organisatie, totaal geen discipline, zowel in het toch al vage systeem als in het gedrag van bijvoorbeeld Jean-Paul Boëtius. Zo onwaardig voor een club, die ooit ook Europees schitterde, zeker ten aanzien van dat eeuwig trouwe legioen.

De voorbije seizoenen blonken de Rotterdammers bepaald al niet uit op tactisch gebied. Mentaliteit en vechtlust vulden stelselmatig die niet onbelangrijke leemte op, maar dat houdt eens op. Dat is nu geen pleidooi voor het wegsturen van de trainer, die als zoveel vakbroeders sterke en zwakke punten met zich meedraagt. Feyenoord zal in het voorjaar van 2019 de Coolsingel absoluut niet mobiliseren vanwege een huldiging als kampioen, want daarvoor komt het teveel tekort in vergelijking met Ajax en PSV. Maar het zou wel eens in de middenmoot van de eredivisie kunnen verdwalen. Hoogste tijd voor een heel brede evaluatie, en vooral erkenning dat ondanks al die prijzen de teloorgang al enige tijd doorzet.

LEX MULLER