Opinie van de Week: VAR dreigt scheidsrechter te devalueren tot slaafse loopjongen van het systeem

Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Het fenomeen van de VAR beheerste iets teveel de tweede ronde in de eredivisie. Het strooide verwarring uit over een flink aantal wedstrijden en dat kan niet de bedoeling zijn van dit op zich prima hulpmiddel. Het ontblootte bovendien de zwakte van de arbitrage, toch al jaren een zorg in het nationale voetbal.

Kevin Blom faalde hopeloos zonder VAR

Neem VVV – Ajax, waar Kevin Blom als scheidsrechter in feite hulpeloos faalde en zonder inmenging van de video-ref de thuisploeg een zege cadeau had gedaan. Vanuit het centrum in Zeist moest Jochem Kamphuis zijn collega in Limburg tot twee keer corrigeren: bij de aanvankelijke 1-0 van de Venlonaren en veel later bij de strafschop voor de overtreding op Klaas-Jan Huntelaar.

In Venlo wekte Blom een iets te gemakzuchtige indruk. De VAR keek immers toe en zou hem hoe dan ook voor eventuele foutieve waarnemingen kunnen behoeden. Net als een week eerder in Tilburg, waar hij een seintje ontving om de treffer van Fran Sol af te keuren wegens (vermeend) hands. In het zuiden had hij, zeker de charge kort voor het einde op de spits van Ajax, altijd zelf kunnen en moeten waarnemen en direct naar de stip moeten wijzen. Op deze wijze liet hij zich iets te simpel misbruiken als loopjongen van de toezichthouders op afstand.

Scheidsrechters leunen te veel op de videoref

Dat ontpopt zich wel degelijk als een gevaar van deze noviteit. Zo komt het in geen geval de natuurlijke ontwikkeling van een zelfstandig handelende persoonlijkheid ten goede. Blom maar ook Joey Kooij in Almelo leunden merkbaar op de hulp van de VAR, die toch nooit de leiding van een wedstrijd hoort over te nemen. Volgens de KNVB kampt dit nieuwtje ook nog met de naweeën van kinderziektes, maar het lijkt het er meer op dat het eerste stadium vooralsnog niet is afgerond.

Het is en blijft een illusie dat de video-ref de discussie en verwarring over arbitrale beslissingen zal verminderen. Integendeel, helaas. Dat viel al te bespeuren op het WK in Rusland, waar met name de interpretatie van strafbaar hands constant voor ophef zorgde. Maar daar omringden meer dan dertig camera’s de velden, zodat werkelijk elk vlekje zichtbaar werd. Dat sloot ongelijkheid op dat terrein onherroepelijk uit.

Vreselijke Arbitrale Ravage

In de eredivisie lenen niet alle stadions zich voor dezelfde faciliteiten. Bij Heracles ontbeert de VAR het juiste zicht op mogelijk buitenspel. Die handicap gaat ook op bij Excelsior. Trainer Fons Groenendijk van ADO Den Haag foeterde op de techniek, die hij omdoopte tot Vreselijke Arbitrale Ravage. Grappig verzonnen en vanuit zijn optiek te begrijpen. Want het vierde doelpunt van de ploeg uit Almelo ontstond wel degelijk uit een foutieve voorzet. In Zeist verontschuldigde Bas Nijhuis zich dat hij het ook niet goed kon zien, want het geschikte beeld ontbrak.

Het systeem goochelde ook met woest inkomen van met name Peter van Ooijen op Frenkie de Jong in Venlo. Blom en de VAR sloegen niet aan, waar dat wel gebeurde in Utrecht met het doorhalen van Joris van Overeem en eerder met Luigi Bruins van Excelsior. Dit soort situaties zullen jammer genoeg niet verdwijnen, net als het beoordelen van shirtje trekken en hands. Wen er ook maar aan dat de zulke onderbrekingen nogal wat tijd opvreten en het verloop kunnen vertragen en verstoren.

Toestand in Sittard tegen protocol KNVB

In Sittard haperde de VAR, waardoor scheidsrechter van dienst Pol van Boekel niet de beelden kon terugzien. Assistent Danny Makkelie had in Zeist wel contact en onderhield verbinding met de vierde man op het veld. De KNVB liet dat toe en ondermijnde daarmee het hele protocol. Volgens de bond functioneerde het op die krakkemikkige manier ook, maar dat was volstrekt bezijden de waarheid. In voorkomende gevallen zal minimaal de aftrap moeten opschuiven, tot de verbinding adequaat is hersteld. Beschouw het als het uitvallen van een lichtmast, of de dreiging van onweer.

Zoals het nu ging, stookte de KNVB zelf de verwarring alleen nog maar hoger op….

LEX MULLER