Opinie van de Week: Trainers meer en meer dupe van gebrek aan kennis bij voorzitters

Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Steeds sneller verloopt de vervaldatum van een trainer in het betaalde voetbal. Gertjan Verbeek benoemde zijn beroep als bijzonder vluchtig in deze tijd. Zelf één van de vele voorbeelden in dit seizoen, na zijn ontslag bij FC Twente. Hij beklaagde zich daarbij over het labiele gedrag van de huidige voorzitters, die vaak wel erg snel in paniek raken en veelal onder druk van de commissarissen moeten en willen ingrijpen.

Moet John van 't Schip vrezen voor baan?

Neem nu weer PEC Zwolle. De sensatie van de eerste helft in de competitie. Vierde met 33 punten. Geëindigd als negende, met 44 punten. Na een vernedering in Alkmaar tegen AZ en topscorer Alireza Jahanbakhsh. Prompt twitterde voorzitter Adriaan Visser, zichtbaar voor de hele Eredivisie, dat het diepe verval een serieuze analyse met de technische staf vereiste.

Trainer John van ’t Schip was zo verstandig niet te reageren op het zoveelste bewijs van opspelende emoties bij een zwaar ontgoochelde voorzitter. Visser, 66 jaar en afkomstig uit de afvalwereld, bestuurt PEC Zwolle al sinds 2009. In die negen jaar feestte hij mee met de promotie in 2012 naar de eredivisie. Sindsdien kwalificeerde de club zich twee keer voor de play-offs (in 2015 en 2016), maar gleed het onder Ron Jans ook weg naar een veertiende plaats, met de nodige angst voor degradatie.

Natuurlijk klopt in Zwolle het verschil tussen beide delen van dit seizoen in het geheel niet. Dat mag ook leiden tot een stevige studie over mogelijke oorzaken. Waarbij het best kan zijn dat PEC tot aan de winterstop (ver) boven zijn stand heeft geleefd. Tot aan de slotronde gold de club in de IJsseldelta juist min of meer als een oase van rust en loyaliteit te midden van alle deining elders in de Eredivisie.

Wisseling van trainer leidt zelden tot snel resultaat

Bij zes clubs had tussentijds een wisseling van de trainer plaats. Te weten Ajax, en daardoor ook FC Utrecht, Vitesse, Willem II, Sparta en FC Twente. De laatste degradeerde desondanks, zelfs na een dubbel ontslag van eerst René Hake en nadien ook Verbeek. Het effect was nihil en de onderste plaats resulteerde in een verbanning naar de eerste divisie, voor de tweede maal in de historie.

Geen van de zes clubs onderging een daadwerkelijke verbetering van de situatie. Ook Ajax niet, dat met een marge van tien punten moest toekijken bij het kampioenschap van PSV. Onder Erik ten Hag dwaalde het voetbal ook nog eens erg ver af van de ooit door Johan Cruijff uitgesproken principes. Puur, omdat Marc Overmars alsnog zijn zin doordreef en de door hem verafschuwde Marcel Keizer wenste weg te sturen.

Roda JC laat zien hoe het ook kan

Als tegenpool onderscheidde Roda JC zich in positieve zin. Vastgeklonken aan de laatste plaats verlengde de directie het contract met trainer Robert Molenaar. Het kwam het spel wel degelijk ten goede, al bleek de vijftiende plaats onhaalbaar. Maar als zestiende duiken de Limburgers met een hoop vertrouwen de nacompetitie in, in tegenstelling tot Sparta. Alle ervaring van Dick Advocaat ten spijt valt te vrezen dat deze veteraan opnieuw zal terugvallen naar de Jupiler League.

Naast de vele ontslagen en rumoer in de Eredivisie keren nog acht clubs straks terug met een nieuwe trainer. Een Rus bij Vitesse, een Duitser bij Heracles, een oudgediende bij Willem II, een debutant bij FC Groningen, en een nog onbekende bij Heerenveen, Excelsior en NAC Breda, waarbij bij FC Twente op een lager niveau de gok aandurft met Marino Pusic. En hoe staat het eigenlijk met de positie van Maurice Steijn bij VVV, waar in Venlo eerder het verhaal rondwaarde over zijn vertrek?

De weinige uitzonderingen in de nu vrijwel afgelopen editie zijn PSV, AZ en Feyenoord; slechts drie met als ondergrond en uitstraling van een stabiel beleid. Verbeek roemde Toon Gerbrands, met wie hij destijds in harmonie samenwerkte bij AZ, als het exceptionele type van bestuurder met verstand van zaken. Het juiste baken in een woelige zee van verkeerde beslissingen, zoals nu weer dreigt in Zwolle.

LEX MULLER