Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Ajax zelf peuterde een groot stuk van het belang los van de aanstaande topper tegen PSV. Het gelijke spel bij FC Twente vergrootte de marge met de koploper tot tien punten. Het totale verlies aan punten na veertien wedstrijden liep daarmee op tot dertien. Op zich voor velen een getal dat tegenspoed kan veroorzaken.

Het seizoen is nog niet eens halfweg gevorderd en de Amsterdammers treuren al om drie nederlagen (Utrecht en Vitesse thuis, Heracles uit) en twee remises (ADO en Twente uit). Ofwel een schade van dertien punten. Mede daardoor is Ajax zelfs afgezakt naar de derde plaats, ingehaald door het meer stabiele AZ.

De ploeg van trainer Marcel Keizer teert nog op één pluspunt: met 43 doelpunten de meest scorende selectie in de eredivisie. Zelfs twee meer dan PSV, dat volgens veel insiders al tot de komende kampioen is uitgeroepen. Begrijpelijk maar voorbarig, ofschoon de Brabanders wel het geluk van de favoriet meezuigen.

Grootste verschil tussen Ajax en PSV is de trainer

Het belangrijkste onderscheid tussen de twee rivalen beperkt zich in deze competitie tot de trainer. Phillip Cocu kende eveneens een valse start, maar zaaide daarna rust en zekerheid uit. Vaste keuzes resulteerden in geleidelijke automatismen. Het spel twinkelt lang niet altijd, maar de punten stromen binnen. Eén nederlaag slechts: 2-0 bij Heerenveen, dat toen nog in goeden doen verkeerde.

Bij Ajax rommelt Keizer veel te vaak met de opstelling en tactiek. Na 14 ronden ligt de puzzel nog steeds overhoop. Daardoor schort het aan een ingespeeld team met duidelijke afspraken en patronen. In Enschede hield de trainer ineens weer vast aan een tactiek met drie verdedigers en vier middenvelders. Voor een deel ingegeven door een serie blessures in het aanbod van gegadigden voor de defensie.

Een week eerder, in de Arena tegen Roda JC, pakte dit systeem na rust prima uit. Keizer redeneerde kennelijk dat aan FC Twente als nummer zestien een zelfde soort zwakte kleefde. Dat zou dan wel erg kortzichtig zijn, want onder Gertjan Verbeek ontkiemde ondertussen een voorzichtige progressie qua teambuilding.

De jeugdige Frenkie de Jong mocht als vierde middenvelder weer eens zijn potentie bewijzen. Dat lukte maar ten dele. Logisch, want het talent is nog verre van volgroeid. Leuk, al die belangstelling uit het buitenland, maar in de Premier League zou hij onherroepelijk tot toekijken op de bank zijn veroordeeld.

Willem van Hanegem nam hem in zijn wekelijkse column als voorbeeld van een almaar overdreven gepamperde jeugdopleiding. Trainers zeggen tegenwoordig alles voor en doden zodoende het eigen initiatief in de ontwikkeling. Het is een algemene klacht in den lande, naast het tekort aan echt intensief oefenen, elke dag weer gedurende zoveel mogelijk uren. Zo leiden ze robotjes op, met een geprogrammeerde uitvoering.

Marcel Keizer kan Ajax-karwei niet volbrengen

Terug naar Keizer, die stilaan zijn krediet heeft opgesoupeerd. Ook de directie van Ajax zal zich nu wel realiseren dat de opvolging van Peter Bosz is mislukt. Eigen schuld, want er is voldoende gewaarschuwd voor het gevaarlijke gebrek aan ervaring van deze 48-jarige nieuwkomer. Dat hij het karwei niet kan volbrengen, lijkt onderwijl afdoende aangetoond. Het jongste gelijke spel kan niet anders worden geïnterpreteerd.

Bij Twente klaagde Lasse Schöne over het gemis aan vastigheid in het elftal. Hij werd nu eens niet gewisseld en durfde de vrije trappen op te eisen. Zijn specialiteit en voor Ajax meer rendabel dan de pogingen van Hakim Ziyech. De laatste bezondigde zich meer dan gebruikelijk aan balverlies in het oosten, waar voor hem de nodige herinneringen zijn opgeslagen. In Enschede verdiende hij uiteindelijk zijn overgang naar Amsterdam.

Ook bij Ajax bevestigt Ziyech zijn aparte klasse en waarde. Maar hij kan zoveel beter. Het team heeft juist nu baat bij een optimale inbreng van de vormgever. Maak hem aanvoerder, is al gesuggereerd. Maar durf voor alles op te treden tegen zijn nukken en grillen. Keizer heeft in elk geval niet dat vermogen en ook dat kan het team op termijn fataal worden.

LEX MULLER