Hotseknotse begoniavoetbal: waar komt het vandaan en wat betekent het?

Het was 1990 toen Bert Jacobs in Studio Sport met een term kwam waar nog niemand ooit van gehoord had: Hotseknotse begoniavoetbal. Dat is een mond vol. Maar wat bedoelde de oud-trainer van onder andere Vitesse en FC Utrecht daar nou eigenlijk mee? En hoe wordt het woord nog steeds gebruikt?

(Tekst gaat verder onder de afbeelding)

De oorsprong en betekenis van hotsknotse begoniavoetbal

Bert Jacobs stond bekend om zijn gevoel voor humor. De coach bereikte goede successen met Vitesse. Hij is nog altijd de trainer met de meeste Eredivisie-duels achter zijn naam: 741. De trainer haalde vaak grappen uit en verrijkte regelmatig de taal. Zo kwam hij met hotsknotse begoniavoetbal. 

Het begrip omschrijft rommelig, chaotisch en ongeorganiseerd voetbalspel. Het wordt vaak op een humoristische manier gebruikt. Een term die typisch was voor Jacobs. Hij was een man die het voetbal niet altijd even serieus leek te nemen. Hij hield van het knullige, leek het wel. Zijn motto was: "wij zijn maar een klein onderdeeltje van een grote voetbalwereld."

Jacobs manier om het begrip te omschrijven: 'soort voetbal dat in Nederland vooral in de eerste divisie te zien is, waarbij spelers elkaar lukraak de bal toespelen zonder dat er een achterliggende gedachte of bedoeling te ontdekken valt. Gaat vaak gepaard met een moordend tempo en grenzeloos fanatisme, waardoor geen speler met een schoon broekje het veld afstapt.' 

Synoniem

De Van Dale geeft bij het woord alleen het synoniem 'boerenkoolvoetbal'. Dat zou 'voetbal zonder vakmanschap' inhouden.

Co Adriaanse gebruikte de term voor zijn AD-rubriek

Er worden regelmatig boeken geschreven over opmerkelijke voetbaltermen. Zo publiceerde Co Adriaanse wekelijks in het Algemeen Dagblad opmerkelijke voetbaltermen onder de naam 'Hotsknotsebegoniavoetbal', naar aanleiding van Bert Jacobs. 

In de biografie Bert Jacobs - Hotseknotsebegoniavoetbal, geschreven door Michiel Kraykamp en Ferry Reurink, geeft Co Adriaanse de volgende omschrijving van de term: 'een type voetbal dat zich kenmerkt door slordig, onzuiver, rommelig heen-en-weervoetbal, waarbij er geen enkel tactisch plan is, veel grove overtredingen worden gemaakt en van baltechniek geen enkele sprake is. Dit soort voetbal komt vooral voor op slechte, ongelijke velden en met veel wind in de lengterichting van het veld. Het is synoniem voor lange-halen-gauw-thuis, boerenkoolvoetbal'. 

Documentaire genaamd Hotseknotsbegonia

De term werd zo bekend onder Bert Jacobs, dat er zelfs een FOX Sports (nu EPSN, red.)documentaire over hem kwam. De docu droeg ook nog eens de naam ‘Hotsknotsebegonia’. Het is een ode aan de opmerkelijke trainer uit het Nederlandse voetbal, die helaas niet ouder dan 58 jaar mocht worden. 

(Tekst gaat verder onder de video)

Het woord wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt

Oud Eagles-aanvoerder Bas Kuipers werd geïnterviewd na het gelijkspel tegen Almere City. De speler geeft aan dat de Deventernaren niet in hun eigen spel konden komen vanwege het ‘hotseknotse’ spel van Almere. Daarmee doelt hij op het fysiek sterke Almere dat niet echt voetballend de wedstrijd inging. Er werden veel lange ballen gespeeld met veel kopduels. “Chaos wat dat betreft”, aldus Kuipers.

Co Adriaanse vond het dus een mooie term. De oud-trainer had zelf ook ooit zo'n eigen term. Adriaanse kwam namelijk met het welbekende 'scorebordjournalistiek'.