Opinie van de week: Ajax heeft niet de kwaliteit voor het droom-voetbal van de trainer

Aanvallend voetbal valt altijd te prijzen. Alleen al de oprechte intentie verwaait met elk tweejaarlijks toernooi. Het EK in Frankrijk was één langdurige en saaie promotie voor het negatieve systeem van afwachten en counteren. Balbezit bewust gunnen aan de tegenstander en dan focussen op dat ene gewenste foutje. Portugal veroverde op die manier zelfs de bokaal in Parijs.

Griezelen van de counter
Peter Bosz griezelt als trainer van dergelijke praktijken op het veld. In dat opzicht vertoont hij gelijkenis met zijn inspirator en voorbeeld Johan Cruijff. Om die reden stelde Ajax hem ook aan als opvolger van de wat meer behoudend denkende Frank de Boer. Van origine een verdediger, met meer oog voor de defensieve organisatie. Onder De Boer tooide Ajax zich met titels, maar het spel ontaardde meer en meer in brei-avond op het middenveld. Te weinig diepte, eeuwig breed en rond spelen, maar wel met de minste tegentreffers. Ook collega Ronald Koeman tuigt zijn ploeg altijd vanuit de achterhoede op. Die moet staan, dan volgt de opbouw van de rest.

Bosz redeneert als een aanvaller, hoewel hij zich als middenvelder aan de middelmaat ontworstelde en zelfs tot acht interlands opklom. Een slimme strateeg, die zichzelf in alle stilte en rust opwerkte tot miljonair. Zijn visie overtuigde de directie van Ajax, dat voor alles snakte naar meer attractieve wedstrijden. De achterban was afgeknapt en uitgekeken op het voorspelbare geschuif onder De Boer.
In Amsterdam predikt Bosz, volgens afspraak, permanente dominantie. De bal binnen vijf seconden heroveren. Constant voorwaartse druk op de opponent. Zoiets vereist niet alleen een topconditie, maar bovenal vaste automatismen, onderlinge communicatie en vertrouwen, moed om niet te versagen. Een mate van kwaliteit, waaraan het in de eredivisie al jaren schort. En ook internationaal lukt het Barcelona noch Bayern München evenmin de noodzakelijke pressie geen minuut te laten verslappen.

Moeilijkste onderdeel van voetbal
Wat Bosz nastreeft met Ajax, is veruit het moeilijkste onderdeel van het voetbal. In de eerste helft tegen Rostov hield het team de knellende omklemming een half uur knap en zelfbewust vol. Maar na rust ebden de kracht, dynamiek en energie stilaan weg. Logisch eigenlijk, want de Amsterdamse formatie is voorlopig nog niet gewend aan de hoge eisen van de trainer. Dat bleek wel heel erg schrijnend tegen Willem II, al had dat nog meer te maken met een lamlendige en zichzelf overschattende instelling.
Het is gemakkelijk om Bosz de schuld te geven van de valse start in de Arena. Vijf verliespunten in de eerste drie duels is als resultaat hoe dan ook Ajax onwaardig. Het kan bepaald geen kwaad als de trainer het elftal wat meer tijd gunt zich aan zijn doelstelling aan te passen. Wat minder offensief, wat meer zekerheden in het ietsje bijgestelde systeem. Sowieso om de kwalificatie voor de Champions League veilig te stellen en de sluimerende onvrede in het legioen enigszins te sussen.

Selectie ontbeert klasse
Daarnaast moet de directie van Ajax eindelijk eens tot het besef komen dat de huidige selectie misschien de klasse ontbeert om het droom-voetbal van Bosz massaal te kunnen omarmen. De beperkingen van de verdediging zijn al decennia bekend. Voor het middenveld schijnt de trainer over liefst negen opties te kunnen beschikken, maar juist die linie mist een echte topper en animator als Hakim Ziyech. En de aanval zou met een type als Vincent Janssen of Bas Dost absoluut baat hebben. Maar dat kost geld, en dat weigert Marc Overmars uit te geven.

LEX MULLER