Opinie van de Week: Ten Hag en Lijnders kunnen het hele Nederlandse voetbal een impuls geven

Lex Muller is al tientallen jaren bekend als sportjournalist, werkte 20 jaar bij het Algemeen Dagblad. Later bij de televisie. Bezocht WK's en EK's vanaf 1974. Door de wol geverfd heet dat. Wekelijks maakt Lex een 'opinie' voor Voetbalflitsen.

Het voetbal lijkt gebaat bij een opvallende wisseling van trainers in de top van de eredivisie en Jupiler League. Ajax ontdeed zich van Marcel Keizer als verkeerde keuze. Met Erik ten Hag haalde het een interessante vernieuwer binnen. En NEC plukte Pepijn Lijnders weg bij Liverpool, waar hij als assistent veel invloed had op Jürgen Klopp.

Ajax verspilde een half jaar aan Marcel Keizer

Ajax verspilde een half jaar aan het getob met de onervaren en te lichte Keizer. De opvolger van Peter Bosz verkwanselde eerst hulpeloos deelneming aan Europees voetbal en wat later in het seizoen ook nog eens het bekervoetbal. Daardoor resteerde nog één kanskaart: het kampioenschap.

Ofschoon de marge met koploper PSV voor de Kerst danig afbrokkelde, durfde de directie toch in te grijpen na de uitschakeling voor de beker in Twente. Traditioneel ging dit in de slangenkuil bij Ajax gepaard met een interne machtsstrijd, waarbij Marc Overmars als winnaar onder meer tegenstander Dennis Bergkamp wegstuurde. Dat wekte weer een hoop beroering, omdat hij als icoon van een groots verleden wel iets meer respect had verdiend. Temeer, omdat daarmee ook nog eens het gedachtegoed van Johan Cruijff verder beschadigd raakte.

Van belang is dat Ajax mogelijk nog net op tijd de boel opschudde. Met Keizer dwaalde het al te lang in een doodlopende steeg. Ook een kenner als Bergkamp moet toch hebben ingezien dat het spel stabiliteit ontbeerde, mede door het regelmatige gehussel met de opstelling. Bij FC Utrecht hield Ten Hag vast aan een vrij soliede basis, met alleen noodzakelijke wissels.

Ten Hag ontwikkelde het voetbal zichtbaar in Utrecht

In de Galgenwaard bleek onder Ten Hag het adagium van eeuwig 4-3-3 verre van heilig. Hij prefereerde dikwijls een systeem met drie centrale verdedigers, waarbij de backs als extra-middenvelders functioneerden. Hij repte misschien iets te vaak over een proces met FC Utrecht, maar het voetbal ontwikkelde zich zichtbaar in de goede richting met het vorderen van het seizoen.

Als trainer staat Ten Hag bekend als een vernieuwer, die 24 uur per dag sleutelt aan zijn ideeën. Tijdens zijn maidenspeech bij Ajax sprak hij openhartig over die drang, obsessie dat goed nooit goed genoeg is. Dat typeert zijn achtergrond, zijn drive tot perfectie. In Amsterdam kent hij ook maar één missie: de titel in de eredivisie. De achterstand op PSV bedraagt slechts vijf punten en de weg telt nog zestien wedstrijden.

Op 21 januari hervat Ajax de competitie met de klassieker tegen Feyenoord. Hoe dan ook een droomdebuut voor Ten Hag, die meteen in de Arena zijn geloofsbrieven kan ontvouwen voor het kritische eigen publiek. Na de overtuigende zege op het bange PSV zal het legioen een soortgelijke herhaling eisen en verwachten, maar de regerende kampioen zal zich ongetwijfeld minder nederig gedragen in de hoofdstad.

Lijnders en Ten Hag vertonen gelijkenissen

In Nijmegen ligt de opgave voor nieuweling Lijnders iets simpeler. NEC staat één punt achter op Fortuna Sittard, met daarbij nog een wedstrijd in te halen. Net als Ten Hag streeft deze pas 34-jarige trainer naar constante verbetering van het voetbal. Over de schouder van Klopp, ook al zo’n perfectionist, keek hij mee naar het dynamische spel van Liverpool, dat zich in de Premier League ondanks de suprematie van Manchester City aardig handhaaft in de hoogste regionen.

Zowel Ten Hag als Lijnders heeft zich laten inspireren door de inzichten van Pep Guardiola. Trainer tegenwoordig van het oppermachtige Manchester City, zelfs één van de kanshebbers op de Champions League. Dat kan louter in het voordeel uitpakken van het poldervoetbal, dat schreeuwt om frisse impulsen. Na al die jaren verveelt het lijzige rondspelen gruwelijk en is het de hoogste tijd voor termen als counterpressing, enz. Ze komen vermoedelijk uit de laptop, maar de weerstand tegen dat soort vergaarde kennis is gelukkig al lang weer verstomd.

Komende vrijdag al herstart NEC in de Jupiler League met thuis tegen het weggezakte Go Ahead Eagles. Tien dagen later volgt het examen voor Ten Hag. Bij voorbaat boeiend.

LEX MULLER